WITAMY
PTMO
FORUM
BIOLOGIA
UPRAWA
GALERIA
ŹRÓDŁA
AUTORZY
NOWOŚCI
 

Jesteś tu: Uprawa / Problemy / Choroby i szkodniki


2. Choroby grzybowe

Zakażenie roślin przez grzyby może nastąpić...

  • przez nieuszkodzoną skórkę, kiedy to zarodnik przytwierdza się do podłoża za pomocą przycistki (appresorium), z przycistki wyrasta strzępka infekcyjna, przystosowana do wniknięcia przez kutykulę i ścianę komórkową, toruje sobie drogę za pomocą enzymów kutynolitycznych, pektolitycznych i celulolitycznych,
     
  • przez naturalne otwory – aparaty szparkowe, przetchlinki, hydatody, zarodniki kiełkują na powierzchni liścia, następnie po dotarciu do szparki tworzą przycistkę (Uredinales), Zarodniki pływkowe przemieszczają się w kierunku szparki stymulowane przez substancje chemiczne wydzielane przez aparat szparkowy. Po dotarciu do szparki zarodnik nieruchomieje i kiełkuje do aparatu szparkowego liścia. Hydatody wydzielając krople wody stymulują kiełkowanie zarodników,
     
  • poprzez zranienia roślin
     
  • organy takie jak korzenie, kiełki i organy kwiatowe (słupek, pręciki) zarodniki mogą wniknąć przez włośniki (Fusarium, Verticillium) przez naturalne otwory powstałe w czasie wyrastania korzeni bocznych z korzenia głównego (Rhizoctonia sp.) przez organy kwiatowe infekują grzyby z rzędu Ustilaginales i Moniliales.

Grzyby opanowujące tkanki przewodzące przyczyniają się do więdnięcia roślin, powodując zgorzele, zgnilizny podstawy pędu, ograniczenia drożności tkanki naczyniowej.
Kolejnym objawem chorób grzybowych roślin jest obumieranie tkanek na skutek nekroz, zgnilizn i zrakowaceń. Nekrozy powstają w efekcie obumierania fragmentu tkanek, zmieniając barwę, zasychając i często wykruszając się. Nekrozom najczęściej ulegają liście i łodygi a także tkanka miękiszowa, przewodząca i skórka.
Zgnilizny tzw. suche są następstwem zniszczenia struktury tkanki miękiszowej przez grzyby.

 

Czarna zgnilizna, fytoftoroza
(Phytophthora cactorum, Ph. paracitlica var. nocotianae, Ph. palmivora, Rząd Peronosporales – wroślikowce, Klasa Oomycetes – lęgniowce, Podgromada – Mastigomycotina – biczykowate)

Na liściach pojawiają się nieregularne plamy. Od górnej strony blaszki liściowej są one barwy purpurowej, purpurowo-brązowej, ciemnobrunatnej, a od dolnej jasnozielone. Pseudobulwy są w przekroju barwy czarnej, brunatnej, podstawy ich gniją i całe rośliny zamierają. Rozwój choroby stymuluje wysoka wilgotność podłoża i powietrza oraz spadki temperatury.
Zwalczanie:
Nie używać starego podłoża. Porażone organy usuwać, rośliny podlać preparatem Fongarid 25 WP 0,05, a po 2 tygodniach podlać jednym ze środków:

  • Aliette 80 WP 0,2
  • Bravo 500 SC 0,2
  • Galben M 73 WP 0,2
  • Gwarant 500 SC 0,2
  • Previcur 607 SL 0,15
  • Spinaker 607 SL 0,15
  • Ripost M 67,2 WP 0,2
  • Sadofan Manco 64 WP 0,2

 

Zgorzel zgnilakowa
(Pythium ultimum), Rząd Peronosporales – wroślikowce, Klasa Oomycetes – lęgniowce, Podgromada Mastigomycotina – biczykowate.

W wysokiej temperaturze (powyżej 20°C) i wilgotności powietrza na liściach i pseudobulwach pojawiają się ciemnobrunatne, zapadnięte, miękkie, szybko powiększające się (kilka cm na dobę) plamy. W sprzyjających warunkach rośliny zamierają po 7-10 dniach. W niskiej wilgotności porażone części roślin zachowują jasnozieloną barwę i jędrność.
Zwalczanie:
Unikać sadzenia roślin do używanego już podłoża, nie zalewać roślin, mocno porażone rośliny usuwać i palić lub wyrzucić, porażone liście i pseudobulwy usuwać, 2-3-krotnie rośliny opryskiwać, co 10 dni i podlewać podłoże jednym z fungicydów:

  • Bravo 500 SC 0,2
  • Fongarid 25 WP 0,05
  • Galben M 73 WP 0,2
  • Previcur 607 SL 0,15
  • Ripost M 67,2 WP 0,2
  • Bioczos wg instrukcji

 

Zgorzel siewek i młodych roślin
(Rhizoctonia), Rząd Tulasnellales, Klasa Basidiomycetes – podstawkowe, Podgromada Basidiomycotina – podstawczaki.

Na liściach i meryklonach grzyb rozrasta się promieniście, przybiera postać pajęczynki, podobnie na powierzchni podłoża, opanowuje pseudobulwy i liście. Rośliny zamierają.
Zwalczanie:
Zbierać grzybnię (pajęczynkę), rośliny opryskać 2-3 razy, co 10 dni przemiennie stosując:

  • Topsin M 500 SC 0,1
  • Sarfun 500 SC 0,1
  • Rizolex 50 WP 0,1

 

Fuzarioza storczyków
(Fusarium oxysporum, F. cattleyae, F. moniliforme), Klasa Hyphomycetes – strzępczaki, Podgromada Deuteromycotina – grzyby niedoskonałe.

Pierwsze objawy choroby to żółknięcie i zamieranie liści oraz powstawanie nieregularnych, wodnistych, szarozielonych plam, a następnie zgnilizna korzeni. Wiązki przewodzące ulegają porażeniu przez grzyby, przyjmując zabarwienie jasnoróżowe lub purpurowe. Po pewnym czasie pseudobulwy gniją u nasady.
Zwalczanie:
Usuwać porażone organy, rośliny opryskać 3-4 razy, co 10 dni jednym ze środków:

  • Topsin M 500 SC 0,1
  • Sarfun 500 SC 0,1
  • Rovral Flo 255 S.C. 0,2

 

Zgnilizna pseudobulw lub korzeni
(Nectria ochroleuca, Cylindrocarpon radicicola), Rząd Sphaeriales – kuliste, Klasa Pyrenomycetes – jądrzaki, Podgromada Ascomycotina – workowce.

Na korzeniach i pseudobulwach pojawiają się brązowe plamy na nich po pewnym czasie rozwijają się białe, żółte i czerwone skupienia zarodników. Miękisz ulega rozkładowi.
Zwalczanie:
Opryskiwać rośliny 2-3-krotnie, co 10 dni, stosując:

  • Topsin M 500 0,1
  • Sarfun 500 SC 0,1

 

Szara pleśń
Botryotinia fuckeliana st. kon. Botrytis cinerea. Rząd helotiales – helotkowce, Klasa Discomycetes – miseczniaki, Podgromada Ascomycotina – workowce.

Grzyb rozwija się zarówno na siewkach jak i na roślinach dorosłych, porażając je w miejscach uszkodzonych podczas pielęgnacji, przesadzania itd. Powoduje szybkie gnicie tkanek, będące następstwem rozkładu związków pektynowych i blaszki środkowej w komórkach miękiszu. Objawy mają charakter szarych, brązowych, okrągłych lub owalnych plam, otoczonych różową albo ciemną obwódką, mogą mieć charakter zgorzeli. W sprzyjających warunkach – wysoka wilgotność powietrza duże wahania temperatury, plamy pokrywają się obfitym, pylącym, szarym nalotem trzonków konidialnych, później tworzą się czarne sklerocja. Stadium workowe nie występuje.
Zwalczanie:
Zapewnić dostęp świeżego powietrza, wycinać porażone części roślin, opryskiwać 2-3 razy co 10 dni, przemiennie jednym ze środków:

  • Captan 50 WP 0,2
  • Euparen 50 WP 0,2
  • Rovral Flo 255 SC 0,2
  • Sumilex 500 SC 0,1
  • Topsin M 500 SC 0,15

 

Zgnilizna twardzikowa podstawy pędu
(Sclerotium rolfsii) Grzyby płonne (Mycelia sterylia).

U storczyków z rodzaju Phalaenopsis u nasady liści widoczne są żółte a następnie brązowe plamy, pokrywające się białymi strzępkami grzybni i ciemnymi sklerocjami. Porażeniu ulegają również korzenie roślin. Rozwojowi choroby sprzyja wysoka wilgotność podłoża i powietrza oraz wysoka temperatura w połączeniu z zastałym powietrzem. W wypadku nie podjęcia ochrony, rośliny zamierają.
Zwalczanie:
Usuwać porażone liście, opryskiwać 2-3-krotnie, co 10 dni jednym z preparatów:

  • Captan 50 WP 0,2
  • Rovral Flo 255 SC 0,2
  • Sumilex 500 SC 0,1

 

Plamistość obwódkowa liści storczyków
(Cercospora dendrobii, C. odontoglossi, Phyllosticta pyriformis, Diplodia laeliocattleyae).

Żółkną blaszki liściowe, powstają wgłębione, okrągłe lub nieregularne plamy, barwy brązowej, purpurowej, ciemnobrunatnej otoczone żółtą lub purpurową obwódką. Grzyby infekują przez uszkodzenia.
Zwalczanie:
Usuwać silnie porażone liście, rośliny opryskać 2 razy, co 10 dni jednym z preparatów:

  • Amistar 250 SC 0,1
  • Bravo 500 SC 0,2
  • Clortosip 500 SC 0,2
  • Gwarant 500 SC 0,2
  • Sarfun 500 SC 0,1
  • Topsin M500 SC 0,1

 

Septorioza
(Septoria selenophomoides) Rząd Sphaeropsidales – kulnicowce, Klasa Coelomycetes, Podgromada: Deuteromycotina – grzyby niedoskonałe

Na liściach pojawiają się żółte, brązowe, liczne niezbyt duże plamki, zlewające się w miarę upływu czasu a na nich czarnej barwy piknidia. Plamki otoczone mogą być jaśniejszą obwódką.
Zwalczanie:
Silnie porażone liście usuwać, rośliny opryskiwać 2-3 razy, co 10 dni fungicydami jak przy plamistościach oraz:

  • Penncozeb 80WP 0,2
  • Sancozeb 80 WP 0,2

 

Antraknoza
(Zgorzelowa plamistość storczyków)
Grzyby z rodzaju Gleosporium i Colletotrichum, Rząd Melanconiales, Klasa Coelomycetes, Podgromada: Deuteromycotina – grzyby niedoskonałe.

Liście a czasem i pseudobulwy pokrywają się ostro zarysowanymi, lekko wgłębionymi, nieregularnymi plamami, w kolorze brązowo-czarnym z jasną obwódką. Z czasem plamy mogą pokryć całą blaszkę liściową. Zarodnikowanie grzyba polega na wytworzeniu czarnych, ułożonych koncentrycznie w łożach trzonków konidialnych. Na kwiatach plamy są niewielkie, okrągłe brązowe lub czarne.
Zwalczanie:
Unikać ranienia roślin podczas pielęgnacji, nie zwilżać liści wieczorem i warunkach słabego oświetlenia. Usuwać porażone liście i kwiaty. Rośliny opryskiwać 2-3-krotnie, co 10 dni jednym z fungicydów:

  • Amistar 250 SC 0,1
  • Bravo 500 SC 0,2
  • Dithane M 45 WP 0,2
  • Gwarant 500 SC 0,2
  • Penncozeb 80 WP 0,2
  • Sancozeb 80 WP 0,2
  • Sarfun 500 SC 0,1
  • Topsin M 500 SC 0,1

 

Wstęp

Choroby wirusowe