Jesteś tu: UPRAWA

Podstawy

Obiegowa opinia głosi, że storczyki są trudne w uprawie. I faktycznie, często jest tak, że osoba zaczynająca swoją przygodę ze storczykami te pierwsze rośliny zmarnuje. Tymczasem wcale nie musi tak być!

Posiadając podstawową wiedzę o storczykach z łatwością można ustrzec się wielu typowych błędów i z powodzeniem uprawiać storczyki nawet w mieszkaniu!

Hodując orchidee trzeba pamiętać o ich pochodzeniu, o środowisku, z jakiego się wywodzą, gdyż to właśnie określa ich wymagania.

Czynniki, które należy wziąć pod uwagę to przede wszystkim:

• wilgotność powietrza i wilgotność podłoża,
• temperatura powietrza,
• oświetlenie.

Czynniki te zostaną omówione poniżej natomiast informacje o wymaganiach poszczególnych gatunków storczyków można znaleźć w sekcji Storczyki od A do Z.

Wilgotność powietrza i wilgotność podłoża

W naturze o tych parametrach decydują klimat i siedlisko rośliny. Wiele gatunków to epifity – rosną one na pniach drzew, często wysoko nad ziemią. Takie miejsce życia oznacza narażenie na okresowe zmiany od dużej wilgotności w trakcie opadów do szybkiego przesychania na wietrze. Storczyki epifityczne, które często hodujemy (wbrew ich zwyczajom) w doniczkach czasem cierpią z powodu nadmiernej wilgotności i braku możliwości przesychania. Jeśli decydujemy się na uprawę epifita w doniczce należy zapewnić mu lekkie, przepuszczalne podłoże i podlewać na tyle rzadko, by korzenie zdążyły przeschnąć. (Oczywiście nie należy popaść w przesadę – storczyk to nie kaktus i nie potrafi zmagazynować wody na całe miesiące).

Część storczyków rośnie w ziemi, która raczej przez cały czas jest lekko wilgotna – nie ma okresów przesychania, ale nawet takie storczyki nie tolerują ziemi 'mokrej'. Korzenie storczyków lubią oddychać, muszą mieć zapewniony dostęp powietrza.

Storczyki lubią też zazwyczaj dużą wilgotność powietrza – w zależności od gatunku może to być od 55 do 90% (tzw. wilgotność względna). Zapewnienie wilgotności powietrza w mieszkaniach bywa czasem kłopotliwe, szczególnie kiedy zaczyna się sezon grzewczy – centralne ogrzewanie bardzo wysusza powietrze. Warto wtedy postawić dużą kuwetę fotograficzną i wypełnić kilkucentymetrową warstwą żwirku czy keramzytu, który następnie nasączamy wodą. Doniczki z roślinami ustawiamy na żwirku jednak tak, by woda nie sięgała do doniczki. Duża powierzchnia żwirku zapewni spore parowanie i podniesie wilgotność powietrza wokół roślin. Osoby dysponujące większymi funduszami mogą pokusić się o zakup elektrycznego nawilżacza powietrza – nawiasem mówiąc także dla własnego zdrowia, gdyż powietrze w sezonie grzewczym jest zbyt suche nawet dla ludzi, co może prowadzić do schorzeń górnych dróg oddechowych.

POCZĄTEK STRONY

Temperatura powietrza

W zależności od pochodzenia poszczególne gatunki storczyków odznaczają się także różnymi wymaganiami co do temperatury powietrza. Wbrew pozorom, storczyki nie koniecznie lubią wysoką temperaturę. W literaturze często przywołuje się podział na storczyki szklarni zimnej, umiarkowanej i ciepłej.

Co więcej, niektóre storczyki wymagają wyraźnego zaznaczenia okresu spoczynku poprzez obniżenie temperatury – inaczej nie kwitną. Dodać należy, że obniżenia temperatury w okresie spoczynku u gatunków, które tego wymagają należy przestrzegać dość rygorystycznie. Bywa, ze jeden dzień podniesienia temperatury może zahamować kwitnienie! Inne gatunki nie przechodzą tak wyraźnego okresu spoczynku, toteż nie wymagają obniżania temperatury, a ewentualnie lekkiego ograniczenia podlewania.

Temperatura w nocy powinna być o 3-5°C niższa niż w dzień ze względu na wolniejszy metabolizm wewnątrzkomórkowy przy braku światła.

Temperatura nie powinna zmieniać się zbyt gwałtownie, ani przekraczać pewnych charakterystycznych dla każdego gatunku granic. Zarówno zbyt niska jak i zbyt wysoka temperatura mogą uszkodzić roślinę. Oczywiście, zapewne nic się nie stanie, jeśli wiatr otworzy nam na chwilkę okno, jednak noc przy otwartym zimą oknie z całą pewnością przemrozi rośliny.

Tabela 1.  Wymagania termiczne niektórych storczyków wg. Oszkinis K., Storczyki, PWRiL, Warszawa 1991

POCZĄTEK STRONY

Oświetlenie

Tak jak w przypadku wymagań co do temperatury i wilgotności, również wymagania co do oświetlenia są różne u różnych storczyków. Jedne z nich lubią dużo światła, inne wręcz przeciwnie. Wynika to z miejsca ich występowania w naturze. Storczyki żyjące na bardziej otwartych przestrzeniach wystawione są na pełne światło, podczas gdy storczyki rosnące w dnie lasu tropikalnego rosną cały czas w cieniu a słońce jest dla nich zabójcze.

Trzeba pamiętać, że nawet te ze storczyków, które lubią dużo światła mogą ucierpieć stojąc na pełnym słońcu – ich liście nagrzewają się aż do wystąpienia poparzeń! Dlatego w gorące, letnie dni, w godzinach południowych wymagają one cieniowania i zwiększonej wilgotności powietrza.

To, czy światło jest odpowiednie na ogół można poznać po wyglądzie rośliny. Storczyki, narażone na zbyt silne oświetlenie mają liście jakby wyblakłe, pożółkłe. W skrajnych przypadkach mogą pojawić się brązowe plamy poparzeń. Natomiast te, które otrzymują światła za mało mają zahamowany wzrost i kwitnienie, ewentualnie kwitną lecz kwiaty są nieliczne i słabo wybarwione.

Światło dzienne można uzupełniać a w niektórych przypadkach wręcz zastąpić światłem sztucznym. Jego natężenie powinno być dopasowane do wymagań konkretnych gatunków. W przypadku światła sztucznego możemy też i powinniśmy regulować 'długość dnia'. Typowo, światło powinno być włączone 14-16 godzin na dobę przy czym w okresie spoczynku dzień należy skrócić poniżej 12 godzin gdyż w przeciwnym przypadku rośliny nie będą kwitły.

POCZĄTEK STRONY